Việc làm 9 to 5 nó quen thuộc tới mức cụm từ “9 to 5” giờ không chỉ có nghĩa là làm từ 9h sáng tới 5h chiều mà còn có nghĩa là công ăn lương hoặc mọi người hay nói vui là làm nô lệ cho tư bản đó. Mình may mắn (hoặc không may?) là có một công việc mà không có sếp và không ai kiểm soát xem mình phải làm bao nhiêu tiếng một ngày cả. Tuy nhiên gần đây mình thử làm đủ 8h xem sao và thấy nó không hề dễ chút nào.
Làm 8h là một từ rất chung mà trong nhiều văn cảnh được hiểu theo nhiều cách khác nhau. Có người sẽ là 8h có mặt ở văn phòng, có người là 8h và không có nghỉ trưa, có người là 8h và cả time nghỉ trưa. Tuy nhiên mình làm việc đủ 8h/ngày chỉ tính thời gian làm việc. Mình mua 1 cuốn sổ nhỏ 10k, xong ghi lại khi nào bắt đầu làm việc, khi nào kết thúc giờ làm việc buổi sáng và đi ăn trưa, khi nào bắt đầu làm buổi chiều và khi nào kết thúc. Trong quá trình làm việc mình làm những gì không phải việc thì mình đều ghi vào. Và vấn đề ghi chép đôi khi không phải ghi chép, giống như việc bạn up ảnh lên facebook đôi khi không phải vì nội dung tấm ảnh :)) Ghi chép là 1 ritual tạo ra sự chú ý cho cơ thể và bản thân sẽ nhận thức là mình đang làm điều đó và nó như thế để không bị dream-walk.
Trong thời gian làm việc mình cũng tắt nguồn điện thoại (hồi trước là airplane mode, giờ là tắt nguồn hẳn vì thấy airplane mở lên vẫn khá dễ và chạm vào nó vẫn có 1 phản ứng, vẫn có thể dùng được cái điện thoại một cách vô thức), log out toàn bộ email không phải công việc, facebook, twitter, instagram..
Đây là 1 vài takeaways từ việc thử nghiệm điều đó trong tuần đầu tiên:
- Mình thường mất hơn 8h. Thực tế đã hạn chế toàn bộ rồi cơ mà mình vẫn làm các việc linh tinh mà không phải công việc: vào báo điện tử đọc tin, vào 9gag xem truyện cười, ngồi nghĩ ngẩn ngơ, đi rút tiền, buôn chiện với người trên văn phòng, ngồi viết blog, đọc tin du lịch, tìm vé máy bay du lịch.. Nói chung là đủ thứ việc không liên quan khác. Vì thế hoặc là thực tế mình chỉ làm được ít hơn 8h, hoặc là mình luôn mất hơn 8h để đạt được 8h làm việc. Đấy là mình đã tắt nguồn điện thoại không nhắn tin, không nghe/gọi, check any app và log-out toàn bộ social networks mình hay dùng. Cơ mà vẫn phải hơn 10 lần mỗi ngày vô thức vào bằng Chrome trên laptop URL các trang social. May sao là chúng bị log out hết rồi.
- Ăn sáng: Cũng mất tới 15 phút.
- Ăn và ngủ trưa cũng mất thời gian: Tầm 1h – 1h30. 1h thường là tối thiểu. Đấy là chỉ có quay nóng cơm, ăn, rửa bát. Hôm nào đặt đồ ăn ngoài thì ăn nhanh hơn xíu.
- Đi làm và đi về cũng mất thời gian: Chắc tầm 30 phút mỗi chiều tính trung bình -> 1 tiếng/ngày, cả việc gửi xe lấy xe. Mặc dù nó lắt nhắt cơ mà thời gian thì vẫn trôi mà.
- Pack đồ, khởi động cũng tính vào thời gian: Mở laptop ra, cắm sạc, lấy chuột, lấy nước uống, pha cà phê, lấy đồ đạc.. Lúc về cũng làm tương tự cho dọn dẹp.. Mặc dù nó lắt nhắt và hiển nhiên nhưng mỗi ngày cũng mất 10-15 phút cho cái việc này.
Tổng kết lại thì tính thời gian mỗi ngày mình phải mất tới 11-12h mỗi ngày cho mục đích đi làm chứ không phải là 8h. Vì thế ví dụ nếu lương được 120K/ngày chẳng hạn thì nên chia 12 chứ không phải chia 8, tức là 10K/h, thay vì 15K/h. Và tính chi tiết vậy, mình sẽ biết mình còn bao nhiêu thời gian còn lại mỗi ngày cho các việc cá nhân. Mình còn 12h/ngày cho ăn tối, ngủ.. và các việc còn lại. Nếu ai mà ngủ 8h chuẩn sách giáo khoa thì còn lại 4h/ngày cho toàn bộ ăn tối và làm các việc còn lại.
Còn một vấn đề nữa, đó là làm việc đủ 8h khó theo nghĩa đen: Khả năng tập trung làm việc trong 8h là một thử thách. Công việc của mình có 2 tác vụ khác nhau. Một tác vụ mất 6h và cái còn lại mất 2h. Cả hai đều là việc cần tập trung cao, suy nghĩ nhiều. Và tập trung được tới 2h liên tục đã là một thử thách rồi. Và làm việc được 5 giờ mình bắt đầu thấy năng suất giảm đi đáng kể. Sau đó chuyển sang tác vụ khác thì lại thấy nó bình thường năng suất trở lại. Trong Deep Work, tác giả Cal Newport từng nói là làm 4h tập trung sâu cũng là rất khó rồi. Có thể mình sẽ phân chia lại tỉ lệ 5:3 hoặc 5.5:2.5 cho 2 tác vụ đó, hoặc giảm thời lượng 6h xuống 5h cho tăng hiệu quả.
